teken
Teken zijn kleine spinachtige beestjes die vooral in bomen en struiken zitten. Ze variëren in grootte van een halve tot enkele millimeters. Ze worden zelden groter dan een centimeter. Teken zijn parasieten. Ze leven van bloed dat ze opzuigen bij mensen en dieren.
Teken zitten meestal in lage vegetatie, zoals struiken en hoge grassen, en soms ook in bomen. Teken wachten tot een gastheer vlak langs komt en grijpen zich daaraan vast. Ze detecteren hun potentiële gastheer door de uitgestraalde lichaamswarmte, uitstoot van kooldioxide en wellicht ook door geuren. Een teek blijft gewoonlijk lager dan een meter boven de grond en kan niet springen of vliegen. Dat een teek zich uit een boom laat vallen als een gastheer langskomt, is waarschijnlijk een misvatting.
De meeste teken voeden zich bij voorkeur niet op mensen, maar op herten, muizen, eekhoorns, en vogels. De larven en nimfen vaak op kleine zoogdieren, en de volwassen teken vaak op grotere zoogdieren. Maar als een mens toevallig op het juiste moment langskomt, kan deze ook worden gezien als een geschikte gastheer. De teek kan via de benen van een persoon omhoog klimmen en nestelt zich bij voorkeur in huidplooien, maar ook wel gewoon op een been of arm. Naast in het wild voorkomende zoogdieren, worden vooral honden, katten en mensen gebeten.
Teken hebben vier levensstadia: ei, larve, nimf, en adult. De larve, nimf, en adult (mannetje en vrouwtje) zijn de actieve stadia waarbij een teek in staat kan zijn om infecties te verspreiden. Zelfs in het volwassen stadium zijn teken slechts enkele millimeters groot. Een teek in larve stadium heeft 6 poten heeft, terwijl de teek in nimf- en adultstadium 8 poten heeft. Een teek verandert van het ene actieve stadium naar het andere actieve stadium door vervelling, wat inhoud dat de teek het oude skelet afwerpt en een nieuwe ontwikkelt die past bij de nieuwe lichaamsstructuur van de teek. Het vervellen vind plaats direct nadat de teek zich heeft gevoed en duurt meestal een paar dagen. De gehele levenscyclus van een teek duurt gemiddeld 2 jaar, maar kan ook slechts 1 jaar tot wel 3 jaar duren, afhankelijk van de beschikbaarheid van voedsel.
Uit het laatste onderzoek naar teken in Nederland bleek van de onderzochte teken gemiddeld 23,6% geïnfecteerd te zijn met Borrelia burgdorferi. Een volwassen vrouwtjes teek die ziekteverwekkers bij zich draagt kan deze aan een deel van de eitjes doorgeven. De eitjes en de larven kunnen dus al geïnfecteerd zijn. Maar de meeste teken raken geïnfecteerd door zich te voeden met geïnfecteerd bloed van een gastheer. Vooral de nimfen, die al een keer bloed hebben gezogen en dus een grotere kans hebben geïnfecteerd te zijn, vormen een groot risico voor mensen. Daar ze kleiner zijn dan de volwassen teken, worden ze makkelijker over het hoofd gezien.
De teek zuigt bloed met een speciale steeksnuit (hypostoom). Dit is een van weerhaken voorzien steekapparaat, dat de teek in de huid brengt en waarmee hij zich verankert. Aan weerzijden van de steeksnuit bevinden zich de palpen die de steeksnuit beschermen wanneer deze niet wordt gebruikt. In het speeksel van de teek zit zowel een verdovende stof als een stof die de bloedstolling tegengaat. Hierdoor wordt de tekenbeet niet gevoeld, en kan de teek zich onmerkbaar ergens neerzetten. Een teek kan enige dagen tot wel een week lang op dezelfde gastheer blijven zitten.
Hoe langer een geïnfecteerde teek vastzit, hoe groter de kans op een infectie. Een teek moet daarom snel, maar wel secuur, worden verwijderd. Zie "teken verwijderen" onder het kopje info->verzorging op deze site voor informatie en tips over het verwijderen van teken.
Natuurlijk is niet iedere teek besmet. Toch is het goed om hiermee rekening te houden en een andere route te kiezen als je merkt dat je hond na een wandeling vol met teken zit. Houd honden aan de riem, zodat zij niet de struiken in kunnen. Hier zitten immers de teken op hun slachtoffer te wachten. De beste bestrijding van teken is het voorkomen dat teken op mens en dier komen. Mensen kunnen zich enigszins beschermen met (geïmpregneerde) kleding, huis- en gebruiksdieren kunnen beschermd worden met bestrijdingsmiddelen.
Als tijdens het trimmen blijkt dat uw hond een teek/teken heeft zullen wij deze met zorg verwijderen en dit aan de eigenaar melden.
